ආසික්ලන්ත ජන ජීවිතය හා කුණුහබ්බ වැඩ

අද කතාව එක්තරා රටක් ගැනය. උදාහරණ වශයෙන් මේ රට ආසික්ලන්තය යැයි හඳුන්වමු. ආසික්ලන්තය හරිම පුදුමාකාරය. එහි සිදුවන්නේ ද හරි අපූරු සිදුවීම්ය. ආසික්ලන්ත සිදුවීම් සම්බන්ධයෙන් නොලියා සිටියද, මා සතුව ඇති තොරතුරු අපූරුය. තොරතුරු වලින් හානියට පත්වන්නන් නොමැති දිනක ලියන්නට සිතා සිටින කතා මාලාවක එක් පරිච්ඡේදයක් මෙසේ අකුරු කරන්නට සිතමි.

මා දන්නා හඳුනන මිතුරියක් ආසික්ලන්තයේ ජීවත් විය. තම මහන්සියෙන් පෞද්ගලික විශ්ව විද්‍යාලයක උගත් ඇය අද පරිගණක ක්‍ෂේත්‍රයේ රැකියාවක් කරන්නීය. ආසික්ලන්තයේ පසුගිය වකවානුවේ සිදුවූ පරිපාලන දුර්වලතා සහ, ලබා ගන්නා ලද මරිමෝඩ තීරණ හමුවේ එරට ලද ආර්ථිකමය හා සමාජයීය පරිහානිය හේතුවෙන් තම දෙමාපියන් හා හිතවතුන් අතහැර විදෙස් රැකියාවකට යාමට ඇය තීරණය කලාය. ඒ වසර දෙකක පමණ කාලයකටය. ස්වාධීන තීරණ ගැනීමේ හැකියාව නිසා තම ජීවන අභියෝගයන්ට විසඳුම් සෙවීමට විදෙස් ගතවන තරුණියකගේ සිහින, බලාපොරොත්තු ඇය ද සතු විය. ඇය හමුවේ අභියෝගයන් රාශියකි. විදෙස් රැකියාවක් සොයා ගැනීම, දෙමාපියන්ගෙන් හා හිතවතුන්ගෙන් ස්වායත්තව තනිව ජීවත් වීම සහ ස්වාධීන ජීවන රටාවකට හුරු වීම ඒ අතර විය.

මේ අභියෝගයන්ට මුහුණ දෙමින් තම අධ්‍යාපනයටත්, කුසලතාවන්ටත් ගැළපෙනම රැකියාවක් විදෙස් රටකින් සොයාගැනීමට ඇයට හැකි විය. එවන් රැකියාවක් ලැබීම යනු ලේසි පහසු කටයුත්තක් නොවේ. එයද තනිව සිදු කර ගැනීම අභියෝගාත්මකය. රැකියාව සොයා ගැනීම හා සම්මුඛ පරික්‍ෂණ සූදානම් කර ගැනීම තනිවම සිදු කරගත් ඇය අවසානයේ එම රැකියාව දිනා ඊට අදාළ කොන්ත්‍රාත්තුවත් අත්සන් කළාය. ලෝකයේ රටවල් ගණනාවක වූ තරඟකරුවන් අතරින් ඇය ජය ලබා ඇත. විදෙස් රැකියාවක් සඳහා වූ ලිපිලේඛන හා ක්‍රියාපටිපාටි සම්බන්ධ තොරතුරු, අදාළ වෙබ් අඩෙවි පිරික්සීමෙන් හා තම මිතුරන්ගෙන්, ඥාතීන්ගෙන් ලබා ගත් ඇය විදෙස් ගත වීමට සූදානම් විය. ඉහළ වැටුපක් හා අනෙකුත් වරප්‍රසාද සැලකූ කල ආසික්ලන්තයේ එවැන්නක් ලබා ගැනීමට තබා සිතීමටවත් නොහැක. එයටත් අමතරව එවන් රටකින් ලැබෙන්නා වූ මානසික සුවය වටින්නේය. කුඩා කල සිට සිහින මැවූ සියල්ල ලබා ගැනීම සඳහා වූ දොරටුව අභියස ඈ සිටගෙන සිටින්නීය.

ආසික්ලන්තයේ ඇති තවත් විශේෂත්වයක් නම් යම් කටයුත්තක් සිදු කරගැනීමට අදාලව රාජ්‍ය අංශයේ වෙන් වෙන් වශයෙන් ක්‍රියාකරනු ලබන ආයතන රාශියක් පැවතීමයි. එකක් අනෙකට සම්බන්ධ නොවන මෙම ආයතන තුල එකිනෙකට අනන්‍ය වූ එකම තොරතුරු ඇතුලත් කඩදාසි පෝරම රාශියකි. සෑම ආයතනයකදීම උක්ත පෝරම පුරවා අදාල පුද්ගලයා විසින් භාර දිය යුතුය. ආසික්ලන්තයේ වුවත් රාජ්‍ය නොවන අංශයේ පරිගණක ක්‍ෂේත්‍රයේ රැකියාවක් කල මා මිතුරියට මේ සියල්ල අලුත්ය. එකිනෙකින් ස්වායත්ත වූ නීතිරීති පද්ධතීන්ද අලුත්ය. නමුත් ආසික්ලන්ත වැසියන්ගේ කතාවන්ට සහ ප්‍රවෘත්ති වලට සවන්දෙන ඇය යම්තාක් දුරට මේ පිලිබඳ අසා ඇත්තීය. ඒ හේතුවෙන් ඇය විදෙස්ගත වීමට ප්‍රථමව ඒ සම්බන්ධයෙන් වූ ප්‍රධාන ආයතන ත්‍රිත්වයක වෙබ් අඩෙවි පිරික්සන්නට විය. ඒ, අවශ්‍ය ලියකියවිලි මොනවාදැයි දැන ගැනීම උදෙසාය. ඒ ගුවන්තොටුපල, ආගමන විගමන දෙපාර්තමේන්තුව හා විදේශ සේවා නියුක්ති කාර්යාංශයයි. ඒවායින්, කුසලතා සහිත පුද්ගලයන් රැකියා සඳහා විදෙස් ගත වීමේ දී ලබා දිය යුතු ලේඛන සම්බන්ධයෙන් කියවූ ඇය අදාල ලේඛන පිටපත්ද අතැතිව විදෙස් ගත වීමට සූදානමින් ගුවන්තොටුපල වෙත පැමිණියා ය. අළුත් රැකියාව සඳහා අවශ්‍ය මූලික ලිපිලේඛන වැඩකටයුතු සිදු කර ගැනීම සඳහා ඇය පසු දින ගමනාන්ත රටේ සිටිය යුතුය. එමෙන්ම, නව සේවායෝජකයා සමඟ කල් ඇතිව එකඟ වූ, සතියකටත් අඩු කාලයකින් එළඹෙන දිනයක අළුත් රැකියාවට වාර්තා කළ යුතුය.

මගේ ගමන් බිමන් එකසිය දහඅටවන කොටස - හඳපානාගල වැව

මගේ අත්දැකීම් වල ගමන් බිමන් ලිපි පෙල කාලෙකින් යාවත්කාලීන කරන්න බැරිවුන තැනක්. රටේ පැවතිච්ච වසංගත තත්ත්වය හා ආර්ථික ව්‍යසනය නිසා දැන් දැන් ඇවිදින්න යනව කියන්නේ හරිම අමාරු වැඩක්. කොහොම වුනත් තාරකා නිරීක‍ෂණ කඳවුරක් වෙනුවෙන් එලියට බැහැපු මට (ඒ ගැන වෙනම ලිපියකින් ලියන්නම්) ලැබුණු විවේකයේ දී තැන් කීපයක ඇවිදින්න ලැබුණා. ඉන් එකක් බුදුරුවාගල. එතැනට මම කලින් ගිහින් තිබුනත් මාත් ඒක්ක ගිය මිත්‍රයාට ඒක අලුත් තැනක්. කොහොම වුනත පින්තූර නොතිබුන කලින් ගිහිපු, ලිපියක් නොලියවුන හඳපානාගල වැව ගැන තමයි අද ලිපිය.

හඳපානාගල වැවට යන්න තියෙන්නේ වැල්ලවාය - තණමල්විල පාරේ වැල්ලවායේ ඉඳන් කිලෝමීටර අටක් විතර ගියාම හමුවෙන හඳපානාගල හංදියෙන් හැරිල කිලෝමීටර හතරක් ගියාම වැවට යන්න පුලුවන්. කාලයක් තිස්සේ නටබුන් වෙලා තිබුන මේ වැව දැන් නම් නවීකරණය කරල තියෙනවා. වැව හා බැඳුනු ඉතිහාස කතාවක් ද තිබෙනවා.

වැලිමඩ ප්‍රදේශයේ පිහිටි උළුගල ග්‍රාමයේ ඇති සෙල් ලිපියක සඳහන් වන විදිහට අනුරාධපුයේ රජකම් කරපු දුටුගැමුණු රජතුමාගේ මව වුන විහාරමහා දේවියට උපහාර පිණිස වෙල්ලස්සේ ඉදිකල එකක් කියලයි කියන්නේ.

ප්‍රධාන වශයෙන් කිරිඳි ඔයෙන් තමයි වැව පෝෂණය වෙන්නේ. ලංකාවේ තුන්වෙන උසම දිය ඇල්ල උන රාවණා ඇල්ලෙන් පහල මිටියාවතට වැටෙන ජලය කුඩා ඔය එක්ක එකතුවෙලා කොස්ලන්ද කඳු වලින් වැල්ලවාය හරහා ඇවිත් තමා හඳපානාගල වැවට වැටෙන්නේ.

ලංකාවේ තියෙන අනිත් ඓතිහාසික වැව් එක්ක සසඳද්දී මේක විශාල වැවක් නොවුනත් අක්කර දහසකට ආසන්න ගොවිබිම් ප්‍රමාණයක් යල මහ දෙකන්නයම වගා කරන්න ජලය සපයන්න තරම් මේ වැව ප්‍රමාණවත්. කාලයක් නටබුන් වෙලා තිබුනත් 1964 දි ගොවි හමුදාව ඇළක් කපල වතර ගෙනත් තියෙනවා. උමාඔය සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය යටතේ අක්කර අඩි 5000ක් වුන වැව අක්කර අඩි 15000ක් වෙනකන් වැඩි කරල තියෙනවා. හඳපානාගල, නෙළුම්ගල, පැල්වත්ත, මහආරගම, වන්දම, හා දෙමළිය ආදි වූ වැව අවට ප්‍රදේශවාසීන් මේ දෙකන්නයම අස්වද්දන්නේ මේ වැව් ජලයෙන්.

කිලෝමීටර් භාගයක් විතර වැව් බැම්මේ ඇවිද යන විට හමු වන්නේ තරමක උස පර්වත සමූහයකින් පිරි ගල් තලාවකි. එහි උඩට නඟින විට බදුලු, බණ්ඩාරවෙල, පස්සර සහ නමුණුකුළ කඳු පංති මෙන්ම කොස්ලන්ද, පූනාගල උමා ඔය ව්‍යපෘතිය ක්‍රියාත්මක වන කරඳගොල්ල රාවණා කඳු පංති ඇතුළු බොහෝ අවශේෂ කඳු වැටි රැසක් දැක ගන්න පුලුවන්. කාලෙකට කලින් මෙතැන ඉඳන් ලස්සන බැලුව වුනත් මේ වතාවේ ඒ් පැත්තට යන්න තරම් විදිහක් තිබුනේ නෑ.ඒකට හේතුව මේ දවස් වල තියෙන රස්සන සහ අපි ගිය වෙලාව ඉර මුදුන් වෙලාවක් නිසා.

හඳපානාගල වැව බලන්න යන අයට විශේෂයෙන් කියන්න තියෙන්නේ මේක අලි ඇතුන්ගේ පාරාදීසයක්. උන් නිදහසේ ජලය බොන්න එන තැනක්. ඉතින් එයාලට කරදර වෙන්නේ නැති වෙන්න ඔයාලගේ ගමන පරිස්සමින් සිදු කරන්න.

ඇලබමයක් විදිහට නොවුනත් මම ගාව තියෙපින්තූර ටික හෙමි එහෙමින් දාන්නම්. එතකන් මේ තියෙන පැනොරාමා පින්තූරය රස විඳින්න

 

කඩමණ්ඩියේ දොල අයිනේ

හුඟ කාලෙකින් ලියැවෙන ලිපියකන් වුනත් කාලයක් තිස්සේ හිතින් මිමිණෙන ගීතයක්. හිමි නොවුන ප්‍රේමයක් අපි කාටත් තියෙනවා. එවන් ප්‍රේමයක් අද සමාජයේ වගේ පිහි ඇණුමකින් හෝ ඛේදාන්තයකින් අවසන් නොකර විඳින්නේ කොහොමද කියන්න සාහිත්‍යය අපූරු පාඩම් කියා දෙනවා. මේ එයින් එකක් කියල මම හිතනවා.

සමාජය තුල තියෙන බැමි වලින් එදත් අදත් පෙම්වතුන්ට තහංචි තිබුනා. උස් මිටිකම්, කුල බේද, වත් පොහොසත්කම් වගේ දේවල් ඒවා අදත් තියෙනවා. මේ එහෙම ප්‍රේමවන්තියක් ආදරය තමන්ගේ හිතේ ගුලි කරගත්ත විදිහ කියලයි මම  හැමදාත් වින්ඳේ.

කඩමණ්ඩියේ දොල අයිනේ නුඹව පෙනී
නැවතී බලනවා මොහොතක් කොහොම හරී
කතා නැතුව හිටියත් ගොළු වෙලා අපි
දාහක් දේ තිබේ කීමට බැරුව වැසී

අම්පාරේ දවස් - පළමු කොටස

මේ කතාව ආරම්භය මෙතකැයි නොකීවද මාගේ විශ්ව විද්‍යාල ජීවිතය ආරම්භ වීමත් සමඟ ජීවිතයේ නව පිටුවක් පෙරලුවා වැනිය. එයිනුත් වසර කීපයක් අතිශය විශේෂිතය. "අම්පාරේ දවස්" ආරම්භයේ සිට අවසානය තෙක් ලිවීම අපූර්ව විය හැකි වුවත් සිත දුවන්නා වූ විශේෂිත මතකයන් අතරින් පතර මාගේ සිතිවිලි දැහැන බිඳ දමන්නේ වරක් දෙවරක් නොවේ. මා සිතම මෙලෙස සිදු කරන්නා වූ මතක හරඹයන් හමුවේ පිලිවෙලින් ලිවීම සිදු කල නොහැකය. එනිසාම ලිපි ලිවීමද ප්‍රමාද වේ. එනයින් හුදෙක් මතකය මතුපිටට ඉපිලී ඒන මතකයන් කොටස් වශයෙන් ලිවීමට තීරණය කලෙමි.

ඒ වර්ෂ දෙදහස් දහ හතර වන වර්ෂය බව පවසන්නේ මගේ මතකයට වඩා මගේ මතක එකතුව වූ ඡායාරූප ගොන්නයි. කලකට පෙර අම්පාර ප්‍රදේශයේ වසර කීපයක් ජීවත් වූ මා ගෙන ආ සුන්දරම මතකයන්ගෙන් එකක් බව නැවත නැවතත් සිහිපත් කරමි. එකල අප කුඩා පිරිසක් වශයෙන් එක්ව රාත්‍රී අහස නිරීක‍්ෂණ වැඩසටහන් පවත්වන්නට වීමු. එය පාසල් ලමුන් වෙනුවෙන් විශය මාලාවේ ඇති පාඩම් කොටස් අලලා විශේෂිතව සකස් කරන ලද වැඩසටහනකි. එය කොටස් දෙකක් ලෙස 3, 4, 5 වසර වල ළමුන් සඳහා එක් වැඩසටහනක් ද 9,10,11 වසර වල ලමුන් සඳහා තවත් වැඩසටහනක් ද වශයෙන් පැවැත්වීය.

මා මොරගහපල්ලම විද්‍යාලයට යන්නේ මේ වැඩසටහනේ තවත් එක් වැඩසටහනක කොටස්කරුවෙක් වශයෙනි. අම්පාර මොරගහපල්ලම විද්‍යාලය යනු දමන ප්‍රාදේශිකයට අයත් කුඩා පාසලකි. පාසල එකල අතිශය දුශ්කර ලෙස සලකන ලද පාසලකත් විය යුතුය. පාසල වටා කුඩා කැලෑ ප්‍රදේශයත් ප්‍රදේශය පුරා විසිරුණු කුඩා වැව් පද්ධතියත් හේතු කරගෙන ගම්මානය නිරන්තර අලි ආක්‍රමණයන්ට ලක්වන්නකි. නමුත් පාසලේ තරමක සිසු පිරිසක් අධ්‍යාපනය ලබන බව පෙනෙන්නට තිබිණි. ඒ පාසලේ ක්‍රියාකාරකම් හා ඉගැන්වීම් ක්‍රමවේද නිසා විය යුතුය.

අප පාසලට රැගෙන යන්නේ කුඩා දරුවන් වෙනුවෙන් සකස් කෙරුණු වැඩසටහනක් වෙනුවෙනි. සවස 4.00 පමණ විට පාසල වෙත ලං වූ අප විදුහල්පතිවරයා සහ විශය භාර ආචාර්යවරයා සමඟ සුහද පිලිසඳරකින් පසු අපගේ කාර්යය ආරම්භ කරන්නට වීමු. අපගේ වැඩසටහනේ පලඹු කොටස ඩිජිටල් තිරයක් මත ප්‍රක්ශේපනය කරන ලද පාඩම් ඉගැනවීමකි. එහිදී අදාල පාඩම් කොටස් සහ එදින රාත්‍රී අහසේ අපට දැකිය හැකි වස්තූන් සම්බන්ධයෙන් දැනුවත් කරනු ලැබේ. තවද රාත්‍රී අහස නිරීක්‍ෂණ ක්‍රම පිලිබඳවද විස්තර කරනු ලැබේ. පාඩම් කොටස අතර වාරයේ ලමුන්ට පැන නඟින ගැටලු අපවෙත යොමු කල හැකි වන අතර ඒවා සඳහා පිලිතුරු ලබා දීමද සිදුවේ. මේ සියල්ල සාමාන්‍යායෙන් පැය 2-3 අතර කාලයක් ගත වන අතර ඉන්පසු ලමුන්ට රාත්‍රී ආහාරය ලබා ගැනීමට අවස්ථාව ලබා දී දුරේක්‍ෂ මගින් අහස නිරීක්‍ෂණයට අවස්ථාව ලබා දෙනු ලැබේ.