සංස්කෘතිය වනසන මංගල ඡායාරූපකරණය

දැන් ගොඩක් දෙනා මංගල ඡායාරූපකරණය හා බැඳී ඇති නිසාත් එය වත්මන් සමාජයේ මංගල උත්සවයක වැදගත්ම අංගයක් කරගෙන තිබෙන නිසාත් ඒ ගැන ටිකක් කතා කරන්න හිතුවා. ගොඩක් වෙලාවට මංගල අවස්ථාවක ඡායාරූප ගන්නේ අපට ජීවිතේ විඳින්න ලැබෙන සුන්දරම මතකයක් නිසාවෙන් එහි මතකයන් අලුත් කරගන්න හා අන් අය එක්ක ඒක බෙදාගන්න තියෙන මාධ්‍යයක් විදිහටයි. ඒත් පටන් ගැන්මේදී එය මංගල අවස්ථාවේ චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර වලට බාධාවක් වුනේ නැහැ. ඒත් අද ඒක සම්පූර්ණයෙන් වෙනස් වෙලා මංගල අවස්ථාව කියන්නේ පින්තූර ගන්න දවසක් විතරක් වෙලා. ඡායාරූප ශිල්පියාට අවැසි විදිහට තමා සම්පූර්ණ උත්සවයම සිදු වෙන්නේ. මේ දේවල් වල සාරාංශයක් විදිහට තමා අද කතා කරන්න හදන්නේ. මොකද සම්පූර්ණ කතා කරන්න නම් ලිපි පෙලක්ම ඕන වෙන නිසා.

පළවෙනිම දේ තමා දැන් තියෙන අලුත්ම වැඩසටහන වුන preshoot කියන එක. මොකක්ද මේ කාරණාව. සාමාන්‍යයෙන් සිංහල චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර අනුව මනාලයා මනාලියගේ අතිනත ගන්නේ පොරුවේදී. හැබැයි මේ preshoot එකේදී ලස්සන තැනක් කියල බඳින්න කලින් අරන් යනවා කැලෑවක, උද්‍යානයක එහෙමත් නැත්තම් දිරපු බලකොටුවකට බංගලාවට වගේ තැනකට. එතැන තමා පින්තූර ගන්නේ. ඒකෙත් විවිධ ඉරියව් තියෙනවා. මේ සියල්ල කරල අවසාන‍යේ මංගල දිනයේදී ලොකු තිරයක දාල සකස් කල වීඩියෝ දර්ශනයක් හරි පින්තූර පෙලක් හරි පෙන්වනවා. හරි අපූරුයි. යෝජිත විවාහයක් කලත් පෙම්වතුන් වගේ හැසිරිලා. ඒක කවු‍දෝ හොරෙන් පටිගත කරල. චිතුපටයක් වගේ. හැබැයි ඉතින් බලන අයට හිතෙන්නේ බඳින්න කලින් රට වටේම ඇවිදලා වගෙයි. පෙඳ බැඳුන පාලු බංගලා වලින් පටන් ගන්න ජීවිත තියෙනවාද? බිඳුණු පාලු ගෙදරකින් අලුත් ජීවිතක් පටන් ගන්න අයට ලැබෙන ආශිර්වාදය මොකක්ද කියලා නම් ලොකු ප්‍රශ්ණයක් එනවා.

දෙවැනි වැදගත් කාරණාව වන්නේ බඳින දවසේ උදේම ජෝඩුව පන්සල් යන එක. ඒක අපේ හෙල චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර වල තියෙන දෙයක්. මොන ශුභ දෙයක් කරන්නත් කලින් බුදුන‍්ගේ ආශිර්වාද ලබා ගන්න එක. නමුත් තමන්ගේ දෙමාපියන් එක්ක පන්සල් යනවා මිස ඡායාරූප ශිල්පියා එක්ක පන්සල් යන්න කියල නම් චාරිත්‍ර වල නැහැ. නමුත් පින්තූර සඳහා පන්සල් යන එක හා ඒ පින්තූර ගනිද්දී අපේ සංස්කෘතියට වෙන විනාසය දැක්කාම අපිට නම් දුකක් තමා ඇති වෙන්නේ. ලස්සන පින්තූරයකින් ඇල්බමය ලස්ස කර ගන්නවාට වඩා බුදුන් වැඳ ආශිර්වාද ලබා ගන්න එකයි වැදගත් වෙන්නේ. මේ විදිහට පන්සල් යන ජෝඩු වලින් කීයෙන් කී දෙනාද බුදුන් වඳින්නේ. පිනතූර ටික ගත්තා දුවනවා ඊලට අවස්ථාවට... පො‍්රුවේ චාරිත්‍ර කරන්න. පින්තූර ගනිද්දී කරන ප්‍රධානම වරද තමයි බුදුන් සිහිකරන පිළිම වලට, බුදුන්ගේ ධාතූන් නිධන් කල චෛත්‍ය වලට, හා ගෞතම බුදුන් බුදු වීමට පිට දුන් බෝධීන් වහන්සේට පිටුපා ඡායාරූප ගැනීම. දැන් ඡායාරූප ගන්නේ පිටුපස තියෙන ගහ බොඳ කරලා. එහෙමත් නැත්තම් බුදු ගෙයි ඇතුලේ ඉඳන් එන විදිහට දොර ගාව තියල. එතකොට ඇතුලේ ටික කලු පාටයි මොනවද තියෙන්නේ කියල පේන්නේ නැහැනේ. ඒත් ඉතින් බෞද්ධයා දන්නේ නැද්ද බුදු ගෙයි දොර ඇතුලේ තියෙන්නේ බුදුන්ගේ පිළිම වහන්සේලා කියන දේ.

 

දැන් ඒකත් බිස්නස් එකක් වෙලා තියෙනවා. සමහර ප්‍රසිද්ධ පන්සල් වල තමා මේ දේ වැඩියෙන් සිද්ධ වෙන්නේ. පින්තූර ගන්න කලින් වෙන් කරන්න ඕන. අවසර නැත්තම් පන්සලේ පින්තූර ගන්න බැහැ. ඒ විතරක් නොවෙයි මංගල ඡායාරූප ගැනීමක් වෙනවානම් පන්සලට "ආධාර" කරන්නත් ඕන. ඒකට වෙනම ආධාර පොත් තියෙනවා. සමහර ඒවායේ රුපියල් හාර පන්දාහක් ගන්නවා පින්තූර ගන්න. අඩුම ගානේ පන්සල දකින්න වන්දනාවේ එන කෙනෙක් වුනත් අල්ලපු ගමේ කෙනෙක් වුනත් පින්තූර ගන්න නම් ලොකු හාමුදුරුවන්ගේ අවසරය ගන්න ඕන. හැබැයි ඉතින් ඒ තරම් ලස්සන නැති ප්‍රසිද්ධ නැති මංගල ඡායාරූප වලට කට්ටිය එන්නේ නැති පන්සලකට අපි ගියා නම් පින්තූර ගන්න විතරක් නෙවෙයි කෑම බීමත් දීලයි එවන්නේ. ඒවා අත්දැකීමෙන් කියන දේවල් කියල මගේ ගමන්බිමන් ලිපි පෙල කියවන අය නම් දන්නවා ඇති.

ඊලඟට චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර ටික කරන්න ගියාමත් ගොඩක් දේ වෙනස් වෙනවා. චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර වලට හේතු, අඳින පලඳින දේවල් වලට හේතු කිසිවක් දන්නේ නැහැ. අඩුම ගානේ දැන් දෙමාපියන්වත් ඒ දේවල් දන්නේ නැහැ කියන එකයි මගේ නම් මතය. සීයල ආච්චිල තමා දන්නේ. දැන් චාරිත්‍ර දන්නේ ගමේ වැඩිහිටියා නෙවෙයි.මංගලණයේ සියල්ල මෙහෙයවන්නේ ඡායාරූප ශිල්පියා විසින්. එයාට පින්තූර ගන්න ඕන විදිහට අනිත් අය එහා මෙහා වෙලා චාරිත්‍ර කරන්න ඕන. මොනව හරියට මොන දිශාව බලන් කරත් කමක් නෑ පින්තූර ටික හරියට වැදුනද කියලයි අහන්නේ. ඇත්ත තමයි පින්තූර වල දිශාව පේන එකක්යැ. දැන් මංගලණයේ බඳින අය වත් අනිත් වැඩ වත් වැදගත් වෙන්නේ නෑ වැදගත් වෙන්නේ පින්තූර ටික ගන්න එක. අනික දාන makeup එක. මංගල්‍යය අතරේ දුවනවා ‍දිය වෙන ඒවා හදන්න. සමහර වෙලාවට මනමාලි දිහා බලන්න බෑ තැන තැන පුල්ලි මතු වෙලා. අසාධ්‍ය සමේ රෝගියෙක් වගේ. මූණ එක පාටක් අත තව පාටක්. කලු අය සුදු වෙලා නැත්තම් කහ වෙලා. මංගල්‍යයෙන් පස්සේ ගෙදර ගියාට මනමාලි අඳුනගන්න නම් බැහැ. සම්පූර්ණ වෙනස්. ඒයා‍මද මේ කියල තමයි අහන්න වෙන්නේ.

කොහොම වුනත් ලිපියේ අවසානයක් කරන්න බැහැ. චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර හා ඒවා ඇයි වෙන්නේ කියන දේ ගැන අනාගතයේ ලිපියක් සකස් කරල වැඩි දුර දේවල් එතැනින් කතා කරන්නම්. දිග ලිපියක් කියවගෙන යන්න අමාරු නිසා මෙතැනින් අදට අවසන්. පින්තූර වලට මුලාවෙලා චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර විනාස කරගන්න එපා කියල තමයි කියන්න තියෙන්නේ. මොකද පරම්පරා ගනනවක් තිස්සේ රැකුන චාරිත්‍ර හේතුවක් නැතිව පවතින්නේ නැති නිසා. මම නම් හිතන්නේ චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර කරමින් ඒවා ඒ ආකාරයෙන් පින්තූර වලට එකතු වුනානම් ඒක මේ විදිහට වඩා‍ හොඳයි කියලයි.