තවත් එක් කතාවක්...

කාල වේලාව හීන වීමත් සමග ලිවීමේ කාර්යයෙන් මදක් ඈත් වීමට සිදු වූ බව සැබෑය. නමුත් විසි වසරක පැතුමක් ඉටු වීම නොලියාම බැරිය. එනිසා තවත් එක් කතාවක් මෙසේ අකුරු කරමි. 

මා මේ කියන්නට යන්නේ සාහිත්‍යකරුවන්ගේ උදාහරණ කතා වල එන මැක්සිම් ගෝර්කිගේ අම්මා හෝ චිංගීස් ආයිත්මානව්ගේ ගුරු ගීතය නොවේ. හුදෙක් මෙය එක් කතාවක් පමණක්මය. ඔබටත් මටත් අමතක වී ගිය එක් අපූර්ව ලේඛිකාවකගේ පුංචිම පුංචි නවකතාවක් පමණක්මය. නමුත් එය පැසසිය යුතුමය. වසර විස්සක් තිස්සේ සෙවූ ඒ පොත මා අතට ලැබී සතියක්වත් ගතවී නැත. නමුත් මේ පිළිබද නොලියා සිටිය නොහැකි අයුරින් මේ ගැන ලිවිය යුතුයැයි මා මනස මට වද දෙන අයුරු පැහැදිලි කරනට තරම් පෝෂිත වචන ප්‍රමාණයක් මා සතුව නොමැත. කෙසේ හෝ වේවා නොනිදා හෝ මා මේ කතාව ආරම්භයේ සිටම ලියමි.

මා කුඩා කල ලගම ඇති පුස්තකාලයෙන් අපට කියවිය හැකි අපූර්ව පොත් සොයා ගෙනැවිත් දෙන්නේ අම්මා ය. මමත් මගේ සහෝදරයනුත් ඒ පොත් කියවන්නට පුරුදු කලේද අම්මා විසින් මය. එලෙස මා අතට පත්වන එක් පොතක් මා සිත ගැමි සුන්දර පරිසරයකට ගෙන ගියේ මන්දැයි මා නොදනිමි. ඒ පොත නමින් "පේ අයියා" ය. 1991 එස් ගොඩගේ සමාගම විසින් ප්‍රකාශයට පත් කෙරුණු මෙම නවකතාව රචනා කර ඇත්තේ මාලිනී විජයවීර නම් ලේඛිකාව විසිනි. වරක් දෙවරක් කියවූ පොත් අතර කුඩා වයසේදීම යලි යලිත් ගෙන්වාගෙන විසි තිස් වාරයකටත් වඩා කියවූ පොතක් ඇත්නම් ඒ "පේ අයියා" විය යුතුය.

පැන මඩ කඩිති වැව් තාවලු

සුනිල් එදිරිසිංහ විසින් ගායනා කරන පැන මඩ කඩිති වැව් තාවලු ගීතය තැනෙක ගුරු ගීතය ලෙසින් හදුන්වනු අසා ඇත්තෙමි. චිංගීස් ආයත්මාතව් විසින් රචිත රුසියානු නවකතාවක් වන ගුරු ගීතය මෙම ගීතයේ අර්ථය සමග කොරම් ගැලපේ දැයි සිතීම ඔබට බාරය. මහින්ද චන්ද්‍රසේකර විසින් රචිතව රෝහණ වීරසිංහයන්ගේ සංගීතයෙන් හැඩවූ මෙම ගීතය අපූර්ව වන්නේ මේ සියල්ල කරා සිත දිව යන නිසාවෙන්ම යැයි මට සිතේ.

පැන මඩ කඩිති වැව් තාවලු වැහි කාලේ
පෙන්නා මග නොමග නොවැටී යන තාලේ
සිප් කිරි පෙවූ මූසිලයින් උඩු මාලේ
අපෙ ගුරුතුමා යයි තාමත් ඉස්කෝලේ

මෙහි කතා නායකයා පැරණි ගුරුවරයෙකි. ඔහු ලමයෙකුව ඉන්නා කල ගුරුවරුන්ට ලැබූ සැලකිල්ලට වඩා අද ඔහු ලබන සැලකිලි වෙනස් වී ඇත. ඔහුද තම ශිෂ්‍යයන්ට සමාජයේ සැලකුම් ලබමින් උගතෙකු වියතෙකු වන ආකාරය කියා දී ඇත. ඔහුගෙන් උගත් සිසුවන් දැන්සමාජයේ ඉහල තැන් වලද ඇත. නමුත් ඔවුන් කිසිවෙකුත් තම ගුරුවරයා පිලිබඳ සොයා බලන්නේ හෝ මගතොට දැක කතා කරන්නේද නැත. පැරැණි වයසට ගිය ගුරුවරයා තවමත් පැරණි පාසලේම අවසන් කාලය උගන්වමින් සිටී. තව නොබෝ දිනකින් ඔහු විශ්‍රාම යනු ඇත. ඔහු ඉගැන්වූ පාසල කෙබඳුද? එහි දරුවනට උගන්වන්නට ඔහු දැක්වූ අපරිමේය වෙහෙස රචකයා ගෙනෙන්නේ පලමු පද පේලි දෙකකිනි. තෙවෙනි පෙල ලමුන් දැන් සිටින තැන පිලිබඳව ගුත්තිල කාව්‍ය ඇසුරින් ගෙනහැර් පායි. සිව්වන පෙල ගුරුවරයා තම අවසන් කාලය වන තුරුත් තම සේවය නොපිරිහෙලා ඉටුකරන බව කියාපායි.

මේ නගරය මා ඔබ මුණ ගැසුණු නගරයයි

ප්‍රේම කීර්ති ද අල්විස් නම් අසහාය ගීත රචකයා අතින් ලැයැවෙන අපූර්ව ගීතයක් ලෙස මෙම ගීතය හදන්වන්න පුළුවන්. දශක තුනක් පුරාවට කාගේත් මුවෙහි රැදුනු පද පෙලක් ඇති මෙම ගීතය සදහා සංගීතය සපයන්නේ හා ගායනා කරන්නේ මර්වින් පෙරේරා විසිනුයි. 

ලෝකය තුල ප්‍රේමය හදුනන අය නොමැත. ඒ මෙන්ම පෙම් නොකල අයද නොමැත්තේය. එයිනුදු පළමු ප්‍රේමයෙන් පරාජය වූ පෙම්වතුන් බහුලය. පලමු ප්‍රේමයම විවාහය තෙක් ගෙන ගොස් ඇති පෙම්වතුන් විරලය. මෙයද එවැනි සමාජ වෘතාන්තයකි. කාටත් මෙවැනි සිදුවීම් වී ඇති නිසා ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස් විසින් තට්ටු කරන්නේ සමාජයේ සිටන ඔබත් මමත් වැනි සමාජ බහුතරය ගේ සිතටය. එයම මෙම ගීතය සමාජය තුල පවතින්නට ජීවය දෙන්නේය.

මේ නගරය මා ඔබ මුණ ගැසුණු නගරයයි
මේ නගරය මා ඔබ වෙන් කෙරුණු නගරයයි 

පුන්සද රෑට ඇවිදින් හේනේ....

රන්න ශ්‍රී විජේසිංහයන් යනු අපූර්ව කළකරුවෙකි. ඔහු අතින් ලියැවුනු අපූර්ව ගීත අපතුල අදත් වින්දනයක් ඇති කරවන්නට මෙන්ම මතක සටහන් ඇති කරවන්නටද සමත් වන්නේය. නිර්මාණකරුවකු දක්‍ෂයෙකු වන්නට නම් ඔහුගේ නිර්මාණ කා අතරත් කතා බහට ලක්විය යුතුය. විදිය හැකි විය යුතුය. එලෙස ලියැවෙන කන්තාවක් හා ඇයගේ දුක් කනස්සල්ල පිළිබද ලැයැවෙන මේ ගීය සදහා වස්තූ බීජය වන්නට ඇත්තේ කුමක්දැයි මා නොදනිමි. නමුත් රත්න ශ්‍රී විජේසිංහයන්ගේ නිර්මාණ බොහෝමයක ඔහුගේ අත්දැකීම් තුලම වූ වස්තු බීජයක් තිබේ.

ගීතයේ සංගීතයද අපූර්වය. එය ගීතයේ අරුත අපූර්වට මවන්නට සලස්වනවා පමණක් නොව ගීතයේ සියුම් තැන තුල අප ජීවත් කරවන්නට පවා සමත්වනවා. කාන්තාවගේ දුක කනස්සල්ල හොදින් දැනනෙන ආකාරයෙන් නිර්මිත තනුව සංගීතවේදී ඔස්ටින් මුණසිංහයන්ගෙනි. නිරෝෂා විරාජිනී ගායනා කරන මෙම ගීතය මෙසේ යැයි මා සිතමි.

ගීතයේ කතාව ආරම්භවන්නේ හේන් ගොවිතැනෙන් ජීිතය රැකගන්නා ස්වාමියෙකු හා භාර්යාවකගෙනි. ගීතය තුල කතා නායිකාව වන්නේ ස්වාමියා පැල් රකින්නට ගිය පසු කාන්තාවගේ ඇතිවන සිතිවිලි හා බද්ධ වූ කනස්සල්ල මුසු වූ හැගීම් වලිනි.එහි ආරම්භය මෙසේය.

ෆෙම්ටෝ ඡායාරූපකරණය (Femto Photography)

ලිපියක් ලියන්න තරම් වෙලාවක් නැති වුනත් අගෝස්තු 19 වැනිදාට යෙදෙන ලෝක ඡායාරූප දිනය වෙනුවෙන්වත් මේ ලිපිය ලියුවේ නැතිනම් ඒක කරන අසාධාරණයක් වනවා නොඅනුමානයි. කොහෝම වුනත් මම මේ ලියන්න යන මාතෘකාව ගැන ලංකාවේ දන්න අය නම් දැනට අතලොස්සයි කියල කිව්වවොත් මම නිවැරදියි. අන්න ඒ නිසාමයි මම මේක ලිවිය යුතු වන්නේත්.. අපි මෙතුවක් ඡායාරූප ගත්තු හැම කැමරාවක්ම පරාද කරන්න පුළුවන් තරමේ කැමරාවක් සහ උපකරණ රාශියකින් සමන්විත අලුත් විෂයයක් දැන් ඡායාරූපකරණයේ යෙදෙන අය වෙනුවෙන් ලැබිලා තියෙනවා. ඒ තමයි ෆෙම්ටෝ ඡායාරූපකරණය කියන එක. 

මම මුලින්ම කියන්නම් ෆෙම්ටා එකක් කියන්නේ කොච්චරක්ද කියන එක. කාලය මිනුමට ඒක ගත්තාම ඒ තත්පර 1/1000000000000000 තරම් ප්‍රමාණයක්. ඒකට අපි femtosecond එකක් කියල කියනවා. ඒ කියන්නේ තත්පරයකින් කුවාඩ්ඩ්‍රිලියනයකින් එකක් විතර කුඩා ප්‍රමාණයක්.. හිතාගන්නවත් පුළුවන් ප්‍රමාණයක්ද? අපි සාමාන්‍යයෙන් භාවිතා කරන කැමරාවක ද්වාර වේගය වෙන්නේ 1/8000ක් විතර නමුත් හිතන්න 1/1000000000000000 ක් විතර වුනාම මොනවා වෙයිද කියල. භෞතික විද්‍යාව දන්න කෙනෙක්ට නම් දැන් මතක් වෙන දෙයක් තියෙනවා.. ඡායාරූපකරණය කියන්නේ ආලෝකයෙන් පින්තාරු කිරීම නම් ආලෝකයේ වේගය තත්පරයට මීටර 300000000යි නම් මොකක් වෙයිද කියන එක. පොඩි ගණිතය පාරක් දාල බලන්න ෆෙම්ටා තත්පරයකදී ආලෝකය කොයි තරම් දුරක් යයිද කියල.....